Omgangsvormen en gedrag

Ongewenst gedrag binnen de vereniging wat doen we er mee?
De kranten staan er dagelijks vol van. Agressie, geweld en seksuele intimidatie. Het lijkt soms wel of het in Nederland gewoon is geworden. In onze vereniging willen we hier echter niet aan wennen. Om deze reden hebben we afspraken gemaakt op welke wijze wij onderling met elkaar omgaan. In onderstaande afspraken wordt onder collega's verstaan: medespelers, trainers, coaches, vrijwilligers en bestuursleden en leden in het algemeen.

Waarop ziet het ongewenst gedrag?
De vereniging heeft te maken met veel mensen. Allereerst natuurlijk de spelers van jouw eigen team en jouw trainer/coach. Daarnaast de andere teams van de vereniging, trainers/coaches, scheidsrechters, kader (bestuursleden en commissieleden), ouders, sponsoren,bezoekers, en natuurlijk de tegenstanders. Iedereen die met ons te maken heeft verdient respect. Respect is eigenlijk heel eenvoudig te beschrijven: jij behandelt anderen zoals jij zelf behandeld wilt worden. Het is voor niemand leuk om uitgescholden, onheus bejegend, gepest of gediscrimineerd te worden. Niets zo vervelend als een wedstrijd waarbij vanaf de tribune doorlopend een scheidsrechter wordt afgebrand of de tegenstanders worden uitgescholden. Hierbij hoort ook het gedrag wat sommigen als ‘humor' schijnen te beschouwen: “dat is toch een leuke opmerking of grap?". Het lukt natuurlijk nooit om alle voorbeelden op te sommen, maar dat zou ook wel heel vreemd zijn als dit nodig zou zijn. Hierna worden wel een aantal zaken verder uitgediept. Let op: Het bovenstaande geldt voor alle activiteiten van onze vereniging, zowel uit als thuis, voor spelende leden als leden die als toeschouwer aanwezig zijn!

Welke vormen van ongewenst gedrag zijn er eigenlijk?
Ongewenst gedrag kan divers zijn. Het meest in het oog springend zijn duidelijke vormen van geweld en verbale agressie. Er zijn echter ook vormen van ongewenst gedrag die niet voor iedereen even duidelijk zijn. Je kan hierbij denken aan vormen van seksuele intimidatie, pesten en discriminatie. Soms worden ze zelfs in de vorm van een grap gebracht, maar je zal je maar aangesproken voelen als collega.

Agressie en geweld
Dit zijn vaak de meest duidelijke vormen van ongewenst gedrag. Vaak loopt het een en ander uit de hand omdat er vooraf al een behoorlijke spanning is opgebouwd. Er hoeft dan niet veel te gebeuren of de stoppen kunnen doorslaan. Vloeken, schelden en zelfs handtastelijkheden kunnen dan het gevolg zijn. Het is uiteraard duidelijk dat binnen onze vereniging dit gedrag niet getolereerd zal worden. Hopelijk komt het ook niet zover, want wij vinden het belangrijk dat er bij ons een open sfeer aanwezig is. Als je iets niet bevalt, bespreek dit dan ook direct met betrokken persoon, ook al is dit je trainer of een bestuurslid. Kom je samen niet uit kan je dit altijd nog hogerop bespreken. Voorkom escalaties door vroegtijdig jouw irritaties kenbaar te maken.

Seksuele intimidatie
Seksuele intimidatie omvat alle vormen van seksueel getinte aandacht, die ongewenst, eenzijdig en/of opgedrongen is. Ongewenste intimiteit is duidelijk geen vriendschappelijk gedrag, dat wederzijds gewenst en aanvaard is. Of de aandacht gewenst of ongewenst is, is ter beoordeling van degene die de aandacht krijgt. Niet de bedoelingen, maar de gevolgen van het gedrag voor de ander zijn hierbij maatgevend. Seksuele intimidatie binnen de vereniging loopt uiteen van dubbelzinnige opmerkingen en handtastelijkheden, tot zelfs pogingen tot aanranding en verkrachting. Er bestaat geen prototype slachtoffer. Ofschoon ook mannen lastig gevallen worden, zijn vrouwen vaker het slachtoffer. Vrouwen worden bijvoorbeeld regelmatig lastig gevallen met dubbelzinnige grapjes. Of ze worden niet op hun professie, maar op hun vrouwelijkheid beoordeeld. Of ze worden aangeraakt en betast door collega's. Hierdoor kan de sfeer flink verziekt worden.

Pesten
Het pesten is iets dat we wellicht nog van onze schooltijd kennen. Er was altijd wel iemand met een bril met erg dikke glazen, dik of met rode haren. Het hoorde er een beetje bij om deze kinderen te plagen. We vroegen ons eigenlijk nooit af hoe deze kinderen zich voelden. Nu weten we veelal beter. Toch blijkt pesten niet alleen voor te komen op de lagere en middelbare school. Ook in verenigingen worden leden gepest. Steeds dezelfde persoon is de klos als er weer een "grapje" uitgehaald wordt. Voor de grappenmakers erg lollig en mogelijk ook niet eens zo vervelend bedoeld, maar de betrokken persoon kan hier enorm onder lijden. Juist deze persoon durft dit dan niet te bespreken uit angst voor de reacties van zijn collega's. Wees daarom alert op je eigen gedrag. Vertoon je gedrag dat voor een ander wel eens kwetsend kan zijn, of vertonen collega's gedrag dat voor een ander kwetsend is? Doe er zelf wat mee en spreek je collega's er op aan. Centraal in onze benadering zal moeten staan dat we respect hebben voor een ieder die in onze vereniging actief is, zowel als speler als, als vrijwilliger. Een ieder is belangrijk voor onze vereniging, waarbij iedereen waardering verdient.

Discriminatie
In onze vereniging vinden wij het vanzelfsprekend dat collega's niet gediscrimineerd worden op grond van ras, geloof, leeftijd of seksuele geaardheid. We willen dit ook zo houden. Ook hierbij staat respect voorop voor datgene dat iedereen bijdraagt aan onze vereniging. Realiseer je goed wat voor een vernedering iemand kan ondergaan als hij/zij bedoeld of onbedoeld (door bijvoorbeeld een grapje) slachtoffer wordt van een discriminerende benadering. Ook hierbij geldt dat het aanspreken van een collega, die zo'n opmerking maakt, belangrijk is om de sfeer goed te houden.

Intimidatie op basis van macht
Soms komt het voor dat leidinggevenden (trainers, coaches, bestuursleden, begeleiders) zich bepaalde vrijheden permitteren jegens ondergeschikten of mensen onder druk zetten. Hun positie verleidt hen dan tot intimiderend gedrag. Het wordt dan een stuk moeilijker hier iets van te zeggen, het is immers je trainer die je dan terecht moet wijzen en dat is meestal niet zo eenvoudig. In zo'n situatie is het belangrijk dat in de vereniging een vertrouwenspersoon bereikbaar is. DAS Delft heeft hiervoor 2 vertrouwenspersonen, een man en een vrouw. aangesteld.

Wanneer val je nou iemand lastig?
Soms is het heel moeilijk om concreet de grens aan te geven van wat nu gezellig en collegiaal is en wanneer het ongewenste omgangsvormen worden. Je hoort wel eens: "mag je dan helemaal niets meer?" of "mag ik niet eens meer een arm om een collega haar schouder leggen?" of "mag ik niet eens meer een grapje maken?". De antwoorden op deze vragen zijn niet altijd hetzelfde. Het is veelal afhankelijk van de situatie en de persoon die het doet. Een dikke zoen op een wang kan gezellig zijn en een arm om een schouder kan opeens klef en onplezierig zijn. Vaak is het zo dat gedrag niet als ongewenst wordt ervaren als je het vriendelijk en met respect bedoelt. Als je niet helemaal zeker bent, doe dan niets of let er heel goed op hoe de ander reageert. Als je te dichtbij komt, wees er dan alert op hoe je gedrag overkomt. Kijk goed of je grapjes wel zo grappig zijn. Er wordt misschien niet altijd wat van gezegd, maar je kunt het vaak wel merken aan de reacties van de mensen in je omgeving, doordat ze de schouder wegtrekken of verveeld kijken bij jouw zogenaamde grapje. Bepaalde handelingen kun je nooit vriendschappelijk bedoelen, en zijn dus ook nooit gewenst. Zoals, aan billen en borsten zitten, vloeken en schelden, opmerkingen maken over het seksleven van je collega's, respectloze opmerkingen maken over de leeftijd, zoals "Kijk die ouwe eens".

Hoe kunnen wij ongewenste omgangsvormen in onze vereniging voorkomen?
Om te beginnen moet je altijd je eigen gedrag goed in de gaten houden. Vraag je af of je collega je "leuke grapjes" wel zo grappig vindt. En let op of je collega fysiek contact wel zo leuk vindt. Pesten, discriminatie en seksuele intimidatie is voor velen een gevoelig onderwerp, waarover men niet gemakkelijk praat. Toch is dat precies wat er wel moet gebeuren, wil er iets in de houding en gedrag van mensen veranderen. Niemand hoeft te accepteren dat haar of zijn grenzen worden overschreden.. Het is belangrijk de ander dat te laten weten. Veelal is een rechtstreekse opmerking genoeg om ongewenst gedrag te laten stoppen. Met andere woorden: "maak duidelijk kenbaar dat je het gedrag van jouw collega als onplezierig en/of ongewenst ervaart". Je collega wil niet onsportief lijken, wil geen "haaibaai" zijn of wil niet als een "mietje" overkomen die niet tegen een grapje kan. Slachtoffers van ongewenst gedrag zullen daarom voorzichtig zijn met stappen te ondernemen. Eenieder kan dus ook alert zijn op het gedrag van een ander. Zeg er iets van en ga niet mee in het ongewenste gedrag van een ander. Dit zal de hele sfeer voor iedereen ten goede komen.

Beleid van Basketbalvereniging DAS Delft
Onze vereniging staat uitgesproken afwijzend tegenover allerlei vormen van ongewenst gedrag. Voor de veroorzaker leidt ongewenst gedrag tot disciplinaire maatregelen, zoals berisping, ontzegging van lidmaatschap en zelfs aanvragen royering lidmaatschap voor het leven bij NBB. Het slachtoffer kan rekenen op steun onzerzijds. Een klacht wordt altijd serieus genomen. Het slachtoffer kan een beroep doen op de door onze vereniging aangestelde vertrouwenspersoon. Voor onze mannelijke en vrouwelijke leden hebben we afzonderlijke vertrouwenspersonen. De namen van de personen die je hiervoor kunt benaderen zijn (met een mailadres) terug te vinden op de commissiepagina.

In ons aller belang!
Het ondergaan van ongewenst gedrag kan het sporten bijzonder moeilijk en onaangenaam maken. Het is dan ook in ons aller belang om dit gedrag in onze vereniging te voorkomen. Het vereist een gezamenlijke aanpak, waarbij eenieder zijn/haar verantwoordelijkheid heeft.

Ongewenst gedrag .............. het kan zonder!!!
Meer info over vertrouwenspersoon? Kijk hier